TIP DAN PANDUAN MENJAWAB SOALAN

BAHASA MELAYU KERTAS 1103/2 SPM

RUMUSAN

• Baca arahan dan garisi kata kunci/kehendak soalan.
-Fokus 1 dalam arahan soalan – pendahuluan dan isi tersurat
-Fokus 2 dalam arahan soalan – isi tersirat
• Cara menulis pendahuluan – mulakan dengan petikan menerangkan/membincangkan – idea keseluruhan daripada petikan (fokus 1 dalam arahan soalan: punca/kesan (positif atau negatif)/ langkah/ peranan/ ciri/ kekangan,
• Pelajar mengenal pasti isi tersurat berdasarkan fokus pertama arahan soalan
• Cara menulis isi tersurat:- kenal pasti isi penting (garisi) mengikut kehendak soalan (punca/ kesan/ langkah/ peranan, dsb.).
• Pelajar mesti menambah/ menggugurkan/ menggantikan perkataan atau rangkai kata tertentu dalam ayat supaya tidak dianggap menyalin ayat secara bulat-bulat.
• Pastikan pelajar mengenal pasti isi tersirat berdasarkan fokus kedua arahan soalan
• Isi tersirat tiada dalam petikan. Pelajar perlu mengenal pasti sendiri berasaskan pengetahuan sedia ada/ KBKK)
• Cara menulis kesimpulan: Kesimpulannya, (isu) mesti (cadangan)
supaya (harapan)
-Pelajar mesti mengira jumlah perkataan dan jangan melebihi 120 patah perkataan.Jumlah perkataan mesti ditulis di bawah jawapan pada sudut sebelah kanan.
-Jawapan mesti ditulis dalam empat perenggan.

PEMAHAMAN
2(a) Petikan Umum
(Soalan petikan umum berdasarkan petikan Rumusan)
-Pelajar mesti jelas tentang maksud rangkai kata berdasarkan teks
-Pelajar mesti pelbagaikan kategori jawapan bagi soalan Kemahiran Berfikir secara Kritis dan Kreatif (KBKK)
-Pastikan pelajar menulis jawapan berpandukan jumlah markah bagi setiap soalan.
-Jawapan bagi soalan KBKK perlu dihuraikan (…supaya…) bagi soalan bagaimana/ cara dan mengapa.
-Pastikan satu isi ditulis dalam satu ayat sahaja dan ayat perlu lengkap.

2(b) Petikan Cerpen/Drama
-Pelajar mesti jelas tentang maksud rangkai kata berdasarkan teks
-Pelajar mesti jelas tentang maksud soalan Kemahiran Berfikir secara Kritis dan Kreatif (KBKK).
-Pelajar mesti memberi contoh yang tepat berdasarkan petikan/ teks (Komsas).
-Semua cerpen dan drama Tingkatan 4 dan Tingkatan 5 perlu dibaca dan diulang kaji.
-Pastikan pelajar menulis jawapan berpandukan jumlah markah bagi setiap soalan.
-Jawapan bagi soalan KBKK perlu dihuraikan ( …supaya…) bagi soalan bagaimana/ cara dan mengapa
-Jawapan bagi soalan Komsas:
-tema : perlu ada huraian/ contoh
-persoalan: perlu ada huraian/ contoh
-perwatakan: perlu ada contoh
-latar : perlu ada contoh
-nilai : perlu ada contoh
-pengajaran : perlu ada huraian/contoh
-Pastikan satu isi ditulis dalam satu ayat sahaja.
-Pastikan satu contoh ditulis dalam satu ayat sahaja.

2(c) Petikan Prosa Klasik
-Terdapat 3 pecahan soalan iaitu 2 soalan pemahaman teks dan satu soalan KBKK
-Pelajar mesti jelas tentang maksud rangkai kata berdasarkan teks
-Pelajar mesti jelas tentang maksud soalan Kemahiran Berfikir secara Kritis dan Kreatif (KBKK) dan pelbagaikan kategori jawapan.
-Pastikan pelajar menulis jawapan berpandukan jumlah markah bagi setiap soalan.
-Jawapan bagi soalan KBKK perlu dihuraikan ( …supaya…) bagi soalan bagaimana/ cara dan mengapa.
-Pastikan satu isi ditulis dalam satu ayat sahaja.
-Semua cerita klasik Tingkatan 4 dan Tingkatan 5 perlu dibaca dan diulang kaji.
-Pelajar harus menjawab menggunakan ayat bahasa Melayu baku.

2(d) Petikan Puisi
-Pelajar mesti jelas tentang maksud rangkai kata berdasarkan teks.
-Pelajar mesti jelas tentang maksud soalan Kemahiran Berfikir secara Kritis dan Kreatif (KBKK) dan pelbagaikan kategori jawapan
-Pelajar mesti jelas tentang maksud soalan pemahaman Komponen Sastera (Komsas).
-Semua puisi tradisional dan puisi moden Tingkatan 4 dan Tingkatan 5 perlu dibaca dan diulang kaji.
-Pastikan pelajar menulis jawapan berpandukan jumlah markah bagi setiap soalan
-Jawapan bagi soalan KBKK perlu dihuraikan ( …supaya…) bagi soalan bagaimana/ cara dan mengapa.
-Jawapan bagi soalan Komsas:
-tema: perlu ada huraian/contoh
-persoalan: perlu ada huraian/contoh
-perwatakan: perlu ada contoh
-latar : perlu ada contoh
-nilai : perlu ada contoh
-pengajaran: perlu ada huraian/contoh
-Pastikan satu isi ditulis dalam satu ayat sahaja.
-Pastikan satu contoh ditulis dalam satu ayat sahaja.

SOALAN 3:
PENGETAHUAN DAN KEMAHIRAN BAHASA

3 (a)Membina ayat
-Tatabahasa Dewan dan Kamus Dewan digunakan sebagai rujukan utama.
-P & P peringkat awal didahului dengan membincangkan maksud perkataan yang diuji.
-Tidak perlu membina ayat yang meleret atau terlalu panjang (memadai 7 – 12 perkataan sahaja).
-Melatih pelajar membina 2 ayat bagi perkataan berpasangan.
-Perbanyak latihan menggunakan perkataan yang agak sukar dan agak mengelirukan.
-Pembetulan segera (lisan / perbincangan di dalam kelas) terutama berkaitan dengan kesalahan ejaan dan struktur ayat supaya tidak berulang.
-Pendedahan perkataan-perkataan melalui pengajaran, pertandingan silang kata, carta perbendaharaan kata, dan sebagainya.
-Rencamkan latihan membina ayat di dalam kelas.
-Kenal pasti jenis penggolongan kata bagi kata dasar.
-Kenal pasti cara membina ayat dengan menggunakan kata kerja pasif (menggunakan ganti nama diri pertama atau kedua).
-Kenal pasti cara membina ayat dalam bentuk cakap ajuk/ ayat perintah (suruhan: Tolong…, Sila...,/ larangan: Jangan…)
Soalan bahagian ini merangkumi ;
- Kata dasar dan kata terbitan
- Kata banyak makna
- Kata yang hampir sama makna
- Kata nama
- Kata kerja
- Kata adjektif
- Kata ganda
- Kata tugas
- Kata terbitan/pasangan kata terbitan
- Pasangan kata homograf
- Pasangan kata dasar dan kata ganda seluruh
- Pasangan kata ganda dan kata majmuk
- Pasangan kata dasar dan kata ganda berimbuhan
- Pasangan kata ganda seluruh dan kata terbitan
- Pasangan kata dasar dan kata majmuk
- Pasangan kata homofon
- Kata pinjaman bahasa Melayu
- Kata tunggal
- Kata terbitan
- Kata majmuk

3 (b)Menggabung ayat
-Melatih pelajar menggabungkan ayat-ayat mengikut jumlah dalam arahan soalan.
-Melatih pelajar mengenal pasti kelompok idea dalam petikan.
-Mendedahkan kaedah penulisan dan contoh penggunaan kata hubung yang sesuai, penanda wacana dan tanda bacaan untuk menggabungkan ayat-ayat.
-Menggunakan sistem nombor (i., ii., iii., dsb.)
-Jangan tinggalkan isi penting.

Cakap ajuk cakap pindah
-Membimbing pelajar menggunakan pelbagai penyataan perasaan dan ragam ayat ketika menukarkan cakap ajuk kepada cakap pindah (contohnya; menerangkan, menjelaskan, ingin tahu).
-Guru mesti menekankan penggunaan ganti nama diri ketiga saja dalam cakap pindah
-Struktur frasa kerja pasif diri ketiga perlu difahami oleh pelajar.
-Melatih pelajar menukarkan perbualan kepada laporan.
-Menjelaskan kepada pelajar perbezaan antara cakap pindah dengan laporan.
-Memastikan pelajar menggunakan teknik dialog/ temu bual ketika menukarkan cakap pindah kepada cakap ajuk.
-Guru mesti menekankan penggunaan ganti nama diri pertama dan kedua sahaja dalam cakap ajuk.
-Struktur frasa kerja pasif diri pertama dan kedua perlu difahami oleh pelajar.
-Kenal pasti jumlah isi dalam petikan
-Pastikan isi ditulis mengikut urutan.
-Ayat yang ditulis mesti gramatis.

Ayat susunan biasa/ ayat songsang
• Ayat susunan biasa ialah ayat yang subjeknya didahulukan daripada predikat
• Ayat songsang ialah ayat yang predikat atau sebahagian daripada unsur predikat dikedepankan.

Ayat aktif / ayat pasif
• Ayat aktif ialah ayat yang meletakkan subjek atau pelakunya pada awal ayat.
• Penanda bagi ayat aktif ialah kata kerja yang menerima imbuhan meN...., meN....i,dan meN....kan.
• Ayat pasif ialah ayat yang objek hadir pada permulaan ayat.
• Penanda bagi ayat pasif ialah kata kerja yang menerima imbuhan di...., di...i, di...kan,ter....,ber..., dan ke...an.
• Bagi ayat pasif, Kata Ganti Nama Diri I dan II hadir di hadapan kata kerja.

3 (c) dan 3 (d) Mengesan kesalahan dalam ayat
- kesalahan ejaan dan imbuhan
- kesalahan kata, istilah, dan kesalahan tatabahasa

-Mendedahkan pelbagai kesalahan tatabahasa yang biasa dilakukan oleh pelajar dan masyarakat dalam perbualan sehari-hari.
-Pelajar mesti jelas dan faham tentang punca kesalahan ejaan atau struktur ayat yang berkenaan.
-Jika tidak, umumnya kesalahan yang sama akan berulang.
-Markah yang diperuntukkan boleh dijadikan panduan mengenal pasti bilangan kesalahan.
-Guru dan pelajar menggunakan Tatabahasa Dewan sebagai rujukan asas berhubung dengan hukum tatabahasa.
-Markah yang diperuntukkan boleh dijadikan panduan mengenal pasti bilangan kesalahan dalam ayat.
-Pelajar mesti mempunyai nota tentang kesalahan biasa dalam tatabahasa, bahasa istana yang umum dan gelaran kebesaran / panggilan tokoh dalam masyarakat.

Memberi imbuhan
-Mengenal pasti penggolongan kata dasar.
-Mengetahui konsep awalan, akhiran dan apitan dan makna perkataan yang diimbuhkan.
-Markah yang diperuntukkan boleh dijadikan panduan .
-Mengenal pasti bilangan kata dasar yang terlibat dalam ayat.

Mengenal pasti perkataan tertinggal dalam ayat.
-Mengenal pasti golongan perkataan.
-Markah yang diperuntukkan boleh dijadikan panduan mengenal pasti bilangan perkataan yang perlu ditambah dalam ayat.

Menulis semula ujaran yang tidak gramatis
-Kata singkatan seperti nak, ni, mau dan sebagainya mesti ditulis dalam bentuk bahasa Melayu yang lengkap.
-Kata asing seperti lu, best dan sebagainya perlu ditukar dengan perkataan yang sesuai dalam bahasa Melayu baku.
-Pastikan ayat yang digunakan sesuai sama ada ayat penyata biasa, ayat songsang, ayat pasif, ayat gabungan dan sebagainya mengikut struktur ujaran yang asal.

3 (e)Peribahasa
-Pelajar perlu menguasai maksud peribahasa.
-(termasuk simpulan bahasa, perbidalan, perumpamaan, pepatah,bidalan,perbilangan dan kata hikmat.)
-Pelajar perlu dilatih mengaplikasi penggunaan peribahasa dalam ayat yang gramatis.
-Pelajar perlu didedahkan peribahasa yang ada dalam buku teks.
-Pelajar perlu mempunyai nota/ latihan/ rujukan yang khusus untuk peribahasa.
-Bentuk soalan yang dikemukakan lazimnya mementingkan penggunaan/aplikasi peribahasa iaitu:
- membina ayat berdasarkan peribahasa
- menyatakan maksud peribahasa
- Menyatakan peribahasa berdasarkan maksud
- Menyatakan peribahasa berdasarkan ayat
- Menyatakan peribahasa berdasarkan petikan ( situasi )
- Menyatakan peribahasa berdasarkan petikan perbualan
- Menyatakan peribahasa yang sama maksud
- Melengkapkan tempat kosong dengan peribahasa yang sesuai.

4)NOVEL
-Pelajar mesti jelas tentang maksud soalan pemahaman Komponen Sastera (Komsas).
-Novel Terminal Tiga (tingkatan empat) dan Seteguh Karang (tingkatan lima) perlu dibaca dan diulang kaji.
-Pastikan pelajar menulis jawapan berpandukan jumlah markah bagi setiap soalan.
-Jawapan bagi soalan Komsas:
-tema: perlu ada huraian/ contoh
-persoalan: perlu ada huraian/ contoh
-perwatakan: perlu ada contoh
-latar: perlu ada contoh
-nilai :perlu ada contoh
-pengajaran : perlu ada huraian/ contoh

-Pastikan satu isi ditulis dalam satu ayat. Pastikan satu contoh ditulis dalam satu ayat sahaja.
-Pelajar mesti memberi jawapan secara perbandingan dalam soalan perbandingan antara novel. (menggunakan perkataan/ rangkai kata yang menunjukkan perbandingan - Contoh : tetapi, juga, walau bagaimanapun, manakala, sebaliknya)

-Sumber: JUJ 2008